1. Bosh sahifa

GERMANIYA SAYLOV QONUNCHILIGI

×

Germaniyadagi mahalliy saylovlarning aksariyat mintaqaviy va mahalliy bo’linmalar uchun saylovlarni o’z ichiga oladi. Kichik qishloqlar va aholi punktlari o’z vakillarini saylashlari mumkin. Mahalliy saylovlar, shuningdek, ko’pincha mahalliy muhim masalalar va jamoatchilikni qiziqtirgan savollar bo’yicha so’rovlar bilan birlashtiriladi. Bunday so’rovnomalar aksariyat hollarda qonuniy kuchga ega bo’lmasa-da, ularning natijalari mahalliy siyosiy qarorlarga sezilarli ta'sir ko’rsatadi.

Germaniya konstitutsiyasining 38-moddasi, 1-qismiga binoan, "Germaniya parlamenti (Bundestag) delegatlari umumiy, to’g’ridan-to’g’ri, erkin, teng va yashirin ovoz berish yo’li bilan saylanadi.

Saylov umumiydir, agar unda asosan har bir fuqaro ishtirok etishi mumkin bo’lsa: daromad, jins, sog’liq yoki boshqa o’zboshimchalik bilan ajratish kabi cheklovlar mavjud emas. Ammo Federal Konstitutsiyaviy sudning vakolatiga ko’ra, eng kam ovoz berish yoshini tayinlash saylovlarning umumiyligi bilan mos keladi.

Ovoz berish huquqi printsipial jihatdan Germaniyada istiqomat qilgan qochqinlar va chetlatilgan nemis millatiga mansub shaxslar bo’lgan Germaniya fuqarolari va "status nemislari" uchun himoyalangan.

Agar saylovchining qarori boshqalarga ma'lum bo’lmasa, saylovlar sir saqlanadi. Germaniya parlamentining ovoz berish to’g’risidagi qonunchiligida hatto biron bir saylovchining saylov uchastkasida o’z qarorini e'lon qilishi mumkin emasligi aytilgan. Pochta orqali ovoz berish muammoli, chunki byulletenning maxfiyligi kafolatlanmagan; shuning uchun uni istisno holat sifatida qabul qilish kerak. Saylovning eng muhim asosiy tamoyilidan beri umumiy saylov huquqi buzilgan bo’lsa, pochta orqali ovoz berish mumkin.

Saylov huquqi fuqarolarning ovoz berish huquqidir. 18 yoshga to’lgan barcha Germaniya fuqarolari ovoz berish huquqiga ega. (38-modda, 2-bandning 2-bandi) 

Saylovda qatnashish huquqi ovoz berish huquqini nazarda tutadi. Biroq, ba'zi Germaniya fuqarolari Germaniyaning doimiy aholisi emaslar, shuningdek chet elda yashovchi Germaniya fuqarosi sifatida ovoz berish huquqiga ega emaslar. Agar ular boshqa barcha talablarga javob bersalar, ular hali ham saylanishi mumkin. Shunga qaramay, odamlar ma'lum sharoitlarda saylanish huquqidan mahrum etilishi mumkin.

Siyosiy partiyalar a'zolikka asoslangan bo’lishi talab etiladi va partiya o’z tarkibini o’zining nizomiga binoan belgilaydi, ya'ni partiyaning o’zi kimning tarkibiga kirishi, tark etishi va kimning chetlashtirilishini belgilaydi. A'zolik to’g’risidagi arizalar asossiz rad etilishi mumkin va partiyaning nizomida a'zolikka talablar va cheklovlar qo’yilishi mumkin, lekin jinsi, yoshi, dini va millati bo’yicha kamsitilmasligi mumkin. Barcha partiyalar a'zolik badallariga ega, ular 0,5% dan 4,0% gacha ish haqi oladi, kam daromadli a'zolar uchun to’lovlar kamaytiriladi. Jamoa a'zoligi mavjud emas.

Federal saylov qonunchiligiga binoan mintaqaviy ro’yxatlarga nomzodlar asosan saylov okruglari nomzodlari bilan bir xil tizimdan kelib chiqadi. Bundan tashqari, mintaqaviy ro’yxatning tartibi yashirin saylovlar bilan belgilanadi.

Yaroqsiz ovozlar, e'lon qilinmagan ovozlarga teng ravishda, so’rov natijalariga ta'sir qilmaydi. Shunga qaramay, ularning soni rasmiy ravishda e'lon qilinadi va e'lon qilinadi.

Biroq, bu faqat uchta asosiy toifadagi "bo’sh yoki chizilgan", "ko’p xoch" va "boshqa sabablar" ning birinchi va ikkinchi ovozlariga bo’lingan kombinatsiyalariga tegishli. Shunday qilib, nogironlik sababini deyarli chiqarib bo’lmaydi; bu maqsad, xato yoki shunchaki ovoz berish huquqini bilmaslik bilan bog’liqmi. Saylov byulletenidagi yaroqsiz va haqiqiy ovozlarning kombinatsiyasi uchun tegishli bo’lgan (asosiy) partiyalar ham aniqlandi.

Germaniya Bundestagidagi mintaqaviy ro’yxatlar bo’yicha tarqatiladigan o’rindiqlar faqat besh foizdan o’tgan partiyalarga beriladi saylov chegarasi federal kuchga ega bo’lgan. Shu bilan bir qatorda, agar partiya kamida uchta saylov okrugida g’olib chiqsa, partiya hali olgan ikkinchi ovozlar soniga ko’ra mutanosib vakillik bilan o’z joylariga ega bo’ladi. Hech qanday talabga javob bermaydigan partiyalar uchun berilgan ikkinchi ovozlar qolgan partiyalar o’rtasida o’rinlarni taqsimlashda hisobga olinmaydi. 

Telegram: https://t.me/SaylovFergana